Οι μέλισσες και τα καρποφόρα δέντρα της Ελλάδας..Α' ΜΕΡΟΣ

Πριν αρχίσουμε το ταξίδι μας στην γνωριμία με τα τόσα ωφέλιμα για την μελισσοκομία καρποφόρα δέντρα (μια ανάρτηση που δεν περίμενα να πω την αλήθεια να βγει τόσο μεγάλη αλλά άξιζε τον κόπο μιας και δεν έχω βρει κάτι παρόμοιο στο ελληνικό διαδίκτυο)..θα ΄θελα να σταθείτε σε δυο εισαγωγικά κείμενα που παραθέτω..

1) από την www.agro-help.com (πριν λίγες μέρες)
"Σοκαριστική ήταν η καθιερωμένη, κάθε άνοιξη, έρευνα των γεωπόνων της agro-help.com σε αγροκτήματα της Μακεδονίας. Ο λόγος ήταν η μειωμένη καρπόδεση που εμφανίζεται στα περισσότερα πυρηνόκαρπα. Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι τα βερίκοκα, τα νεκταρίνια, τα δαμάσκηνα και τα κεράσια θα έχουν μειωμένη καρποφοριά. Ένας βασικός λόγος είναι ότι δεν υπάρχουν μέλισσες, για παράδειγμα σε ολάνθιστο κερασώνα εντοπίσαμε μόνο 2 μέλισσες!! Ωστόσο υπάρχουν και άλλες αιτίες πιθανόν κλιματικές για τις οποίες θα αποφανθούμε αργότερα.


Ειδικότερα εντοπίσαμε προβλήματα στις ποικιλίες βερίκοκων Μπεμπέκου, aurora και orange red, παρατηρήσαμε ανθόπτωση σε ποικιλίες νεκταρινιών όμως είναι δύσκολο να εντοπίσουμε το ποσοστό της ζημιάς. Ακόμα, αναμένουμε πολύ φτωχή καρπόδεση στα μη αυτογόνιμα κεράσια λόγω έλλειψης μελισσών. 


Ας ελπίσουμε ο ασφαλιστικός φορέας να είναι και φέτος έτοιμος για μια ειλικρινή αξιολόγηση της κατάστασης. Η παραπάνω έρευνα έγινε σε κτήματα της κεντρικής Μακεδονίας στους νομούς Πέλλας και Ημαθίας." 


2) Η σφαγή των μελισσών (Από τον Χαράλαμπο Κώτσια -Γραμματέα  Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Ν. Ημαθίας)


Δεν ξέρω αν υπάρχει σ' όλη τη Γη άνθρωπος λογικός που να μην είναι σε θέση να εκτιμήσει ότι η μέλισσα είναι ένα ευλογημένο έντομο που μόνο καλό προσφέρει στη φύση και κανένα κακό!
Με την επικονίαση συμβάλλει στην ποικιλότητα της φύσης, τον εμπλουτισμό του εδάφους με οργανική ουσία, στην προστασία της γης από τη διάβρωση, στη διατήρηση του χόρτου των βοσκοτόπων και γενικά στη διατήρηση της βιολογικής ισορροπίας στον πλανήτη.


Χωρίς τη μέλισσα η παραγωγή φρούτων, καρπών, σπόρων και λαχανικών θα ήταν μια αρκετά δύσκολη υπόθεση. Η προσφορά αυτή της μέλισσας στην επικονίαση είναι χιλιάδες φορές πιο μεγάλη από την αξία των προϊόντων της, που κι αυτά δεν είναι ευκαταφρόνητα.


Οι μελισσοκόμοι τις τελευταίες δεκαετίες πολεμούν με θεούς και δαίμονες προκειμένου να μπορέσουν να διατηρήσουν τα μελισσοσμήνη τους. Νέες ασθένειες αποδεκάτισαν ολόκληρα μελισσοκομεία και παραδοσιακές οικογενειακές επιχειρήσεις οδηγήθηκαν σε μαρασμό κι απογοήτευση.


Η διαρκώς αυξανόμενη μόλυνση του περιβάλλοντος περιορίζει στο ελάχιστο τις καθαρές περιοχές με αποτέλεσμα η πορεία να είναι φθίνουσα και η φημισμένη ποιότητα των μελισσοκομικών προϊόντων της πατρίδας μας να πέφτει.


Η μεγαλύτερη αγανάκτηση όμως των μελισσοκόμων και κάθε πολιτισμένου ανθρώπου οφείλεται στην εντελώς εγκληματική συμπεριφορά που επιδεικνύουν άτομα και φορείς που, ενώ αυτοί θα έπρεπε να προστατεύουν με κάθε τρόπο και μέσο τη μέλισσα στο τόπο μας, κάνουν ακριβώς το αντίθετο είτε από αδιαφορία, είτε από έλλειψη ενημέρωσης.


Και για να γίνω πιο σαφής, σήμερα επισκέφθηκα το μελισσοκομείο μου, που με τόσους κόπους και οικονομικές θυσίες κατάφερα να ξεχειμωνιάσω με αρκετές απώλειες λόγω του ασυνήθιστα βαρύτατου φετινού χειμώνα.


Το είχα μεταφέρει πριν λίγες μέρες στο κτήμα μου με τις ολάνθιστες δαμασκηνιές προκειμένου να βοηθήσουν στην επικονίαση μιας τόσο δύσκολης καλλιέργειας.


Το θέαμα των δηλητηριασμένων με φυτοφάρμακα μελισσών είναι τραγικό… Εκατοντάδες μέλισσες μπροστά σε κάθε κυψέλη, φορτωμένες με τα πολύχρωμα σφαιρίδια της γύρης να ψυχορραγούν προσπαθώντας με τα πόδια τους να αποκολλήσουν την κοιλιά τους μήπως και γλιτώσουν απ' το βάρβαρο κέρασμά μας … σε μια εποχή που και η τελευταία μέλισσα είναι πολύτιμη στην εξασθενημένη από το χειμώνα κυψέλη.


Αυτή η κατάσταση δείχνει ανάγλυφα το βαθμό του πολιτισμού μας!


Είναι πρόδηλο ότι η ηθική του πράγματος χωλαίνει φοβερά!


Οι νόμοι της πολιτείας μας ορίζουν σαφώς τους κανόνες!


Πρόπερσι στο βαμβάκι απ' την ίδια ασυνειδησία έχασα το μισό μου μελισσοκομείο, όπως και οι περισσότεροι μελισσοκόμοι.


Το κακό παράγινε! Υπεύθυνοι οι γεωπόνοι ή οι τόσοι άσχετοι, που πωλούν γεωργικά φάρμακα, επικίνδυνα για τα ωφέλιμα έντομα σε εποχή πλήρους ανθήσεως κι αυτοί που τα χρησιμοποιούν ασυλλόγιστα και εντελώς κοντόφθαλμα.


Παρακαλούνται οι υπεύθυνοι σχετικά με το θέμα να αναλάβουν τις ευθύνες τους καθώς και όσοι είναι υπεύθυνοι για την τήρηση των νόμων στην οργανωμένη πολιτεία μας, όπως ο κ. Εισαγγελέας π.χ. γιατί, δυστυχώς, η ασυνειδησία περίσσεψε, όπως επί σειρά ετών έχουμε διαπιστώσει!


Κώτσιας Χαράλαμπος
Γραμματέας  Μελισσοκομικού Συνεταιρισμού Ν. Ημαθίας
hkotsias@hotmail.com"

Με τον ορό καρποφόρα δέντρα, εννοούμε όλα τα δέντρα που έχουν την ιδιότητα να  αξιοποιούν  τα  ανόργανα  στοιχεία  του  περιβάλλοντος  και  με  την  βοήθεια  της φωτοσύνθεσης να παράγουν χρήσιμους για τον άνθρωπο καρπούς. 

Τα καρποφόρα δέντρα ταξινομούνται σε 5 μεγάλες κατηγορίες: 

•  Εσπεριδοειδή, 

•  Γιγαρτόκαρπα ή Μηλοειδή, 

•  Πυρηνόκαρπα, 

•  Ακρόδρυα,  

•  Λοιπά καρποφόρα.  

* Η αμυγδαλιά όπως θα δείτε παρακάτω θα την συμπεριλάβουμε ως εξαίρεση στα πυρηνόκαρπα.


** Πυρηνόκαρπα φυσικά είναι και άλλα είδη όπως η μουσμουλιά,η κορομηλιά,η τσαπουρνιά,η αγριοκερασιά κ.ά. Η ελιά,παρότι καρποφόρο,δεν θα μας απασχολήσει μελισσοκομικά αφού παρουσιάζει ελάχιστη εως μηδενική επισκεψιμότητα από τις μέλισσες και μόνο σε περίοδο παντελούς έλλειψης άλλης ανθοφορίας γύρω από τις περιοχές των μελισσοκομείων.


*** Υπάρχει  και  άλλη  μια  κατηγορία  καρποφόρων  δέντρων,  τα  τροπικά  και  τα 
υποτροπικά, όμως εξαιτίας των κλιματικών συνθηκών της χωράς μας δεν μπορούν να 
ευδοκιμήσουν σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας. Παρόλα αυτά είναι πολύ εντυπωσιακά στην εμφάνισή τους και διακρίνονται από  πολύ ωραίους καρπούς, μεγαλύτερους από τους συνηθισμένους. Τέτοια δέντρα είναι το αβοκάντο, η μπανάνα, το μάνγκο, η παπάγια, ο ανανάς κ.ά. 

   Από τα καρποφόρα δέντρα, όλα σχεδόν τα οπωροφόρα δίνουν νέκταρ και γύρη. Η αμυγδαλιά που ανθίζει πρώτη την άνοιξη μαζί με τις κορομηλιές έχουν μεγάλη σπουδαιότητα για την μελισσοκομία, γιατί δίνουν άφθονη γύρη και νέκταρ. Όταν συμπέσει η ανθοφορία τους με καλό καιρό, ο γόνος αυξάνει και ανάλογα δυναμώνει ο αποκαμωμένος από τον χειμώνα πληθυσμός του μελισσιού.

  Μετά την αμυγδαλιά ανθίζουν τα υπόλοιπα πυρηνόκαρπα δέντρα: οι ροδακινιές, βερικοκιές, δαμασκηνιές, κερασιές που δίνουν πολύ νέκταρ και γύρη. Αργότερα ανθίζουν τα γιγαρτόκαρπα ή μηλοειδή  δέντρα: μηλιές, αχλαδιές, κυδωνιές, (και οι μουσμουλιές το φθινόπωρο) μικρότερης απόδοσης από τα προηγούμενα σε νέκταρ, εκτός της μηλιάς που αποδίδει πολύ. Μεγαλύτερη απόδοση σε νέκταρ έχουν τα ξινόδεντρα ή εσπεριδοειδή (πορτοκαλιές, λεμονιές κ.τ.λ.), που το μέλι τους έχει εξαιρετική γεύση και άρωμα. Οι πορτοκαλιές της Άρτας, Πρέβεζας, Σπάρτης, Χίου, Κρήτης, αποτελούν ένα σπουδαίο κεφάλαιο για τους μελισσοκόμους εκείνων των περιοχών. 

  Στο πρώτο μέρος,δηλαδή σ αυτήν την ανάρτηση, θα γνωρίσουμε τα πυρηνόκαρπα δέντρα, δηλαδή αυτά που ο καρπός τους είναι λιγότερο ή περισσότερο μαλακός και κυρίως έχουν ένα μεγάλο, ξυλώδη πυρήνα ή κουκούτσι και που όλα ανήκουν σε ένα γένος,το Prunus.

Δηλαδή την ροδακινιά, την βερικοκιά, την κερασιά, την δαμασκηνιά, την βυσσινιά,την κορομηλιά και φυσικά την αμυγδαλιά που εσφαλμένα πολλοί δεντροκόμοι την βάζουν στα ακρόδρυα.Η αμυγδαλιά είναι αδερφικό είδος με όλα τα υπόλοιπα πυρηνόκαρπα με μεγάλη μεταξύ τους βοτανική συγγένεια,απλά ο ξηρός καρπός της (αμύγδαλο) μας ξεγελάει.Ο καρπός της είναι κι αυτός σαν τους υπόλοιπους (δρύπη λέγεται - δηλαδή με μαλακή σάρκα),μόνο που είναι μαλακό όταν ακόμη είναι άγουρο (τσάγαλο),καθώς όμως ωριμάζει,εξαφανίζεται και μένει το φαγώσιμο μέρος (το κουκούτσι ή κοινώς αμύγδαλο).

--->> Μαζί με τα καλιεργούμενα δέντρα στην παρούσα ανάρτηση θα γνωρίσουμε και τα υπόλοιπα αυτοφυή και άγρια είδη τους γένους Prunus της Ελλάδας (τσαπουρνιά,πυκραμυγδαλιά,αγριοκερασιά κ.ά)

Γενικά όμως ο μελισσοκόμος δεν μπορεί να βασιστεί μόνο στα οπωροφόρα δέντρα (αν εξαιρέσουμε τα εσπεριδοειδή και αν έχουμε ήδη μελίσσια δυνατά) για να πάρει μέλι, για πολλούς λόγους : 

α) την εποχή που ανθίζουν, τα μελίσσια είναι στην αρχή της ανάπτυξης τους και δεν έχουν πολύ πληθυσμό για να επωφεληθούν και να γεμίσουν τις κυψέλες. 

β) ο καιρός την άνοιξη δεν είναι σταθερός. Πότε βρέχει, πότε κάνει κρύο και οι μέλισσες δεν μπορούν να πετάξουν σταθερά και συνεχώς, χωρίς να παραλείψουμε και την ζημιά που γίνεται στους πληθυσμούς από τα ραντίσματα των ανθισμένων δέντρων με εντομοκτόνα από ασυνείδητους καλλιεργητές. Για αυτούς όλους τους λόγους τα οπωροφόρα δέντρα έχουν μεγαλύτερη σημασία για το δυνάμωμα των μελισσών, παρά για τη συγκομιδή μελιού. Και αυτός όμως είναι ένας σπουδαίος παράγοντας. 

1) Αμυγδαλιά   (Prunus dulcis ή Prunus amygdalus)

   

  Είναι δένδρο φυλλοβόλο με ύψος από 4 ώς 12 μέτρα και φύλλα ελλειψοειδή, λογχοειδή, οδοντωτά.Φύεται σε όλες σχεδόν τις θερμές και ξηρές περιοχές της Παραμεσογειακής ζώνης όπου καλλιεργείται από τα αρχαία χρόνια. 

  Τα άνθη εκπτύσσονται πριν από τα φύλλα και είναι λευκορόδινα σχεδόν επιφυή, μονήρη ή ανά δύο. Ο κάλυκας και η στεφάνη είναι πενταμερή. Οι στήμονες 15-30 και η ωοθήκη μεσοφυής. Η ωοθήκη περιέχει δυο σπερματικές βλάστες που αναπτύσσονται ανάλογα με την ποικιλία, πότε η μία, πότε και οι δύο, και τα αμύγδαλα λέγονται τότε μονά ή διπλά. Χάρη στην πρωιμότητα της άνθησης, την πυκνότητα των λουλουδιών επάνω στους κλάδους, που δεν κρύβονται από τα φύλλα και τη λευκότητα των πετάλων της, η αμυγδαλιά θεωρείται ως ένα αξιόλογο καλλωπιστικό δένδρο.Οι καλλιεργούμενες ποικιλίες αμυγδαλιάς είναι αυτόστειρες (δεν αυτογονιμοποιούνται) και μερικές είναι μεταξύ τους ασυμβίβαστες (δεν αλληλογονιμοποιούνται), έτσι ένα σοβαρό πρόβλημα για τον καλλιεργητή είναι η επικονίαση της αμυγδαλιάς που βασίζεται στα έντομα και ιδιαίτερα στις μέλισσες.

    Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές ποικιλίες, όπως Φερανιά, Τέξας, Ρέτσου, Καλογεράτα Χίου, Βολάτα Χίου, Νίκηκα Χίου, Ποταμίτικα Λασηθίου, Καλαροτικά Λασηθίου, Ξηρολίμνης, Διστόμου Βοιωτίας, Φυλλίς και 11/21/67. 

   Η αμυγδαλιά που ανθίζει πρώτη την άνοιξη έχει μεγάλη σπουδαιότητα για την μελισσοκομία, γιατί δίνει άφθονη γύρη και νέκταρ. Από τα τέλη Ιανουαρίου ξεκινά η ανθοφορία των πρώιμων ποικιλιών της αμυγδαλιάς, που με τη γύρη της θα δώσει το πρώτο ερέθισμα στις μέλισσες για εκτροφή γόνου και με το νέκταρ της θα βοηθήσει στην ανάπτυξη του μελισσιού. Συνήθως, δεν αποθηκεύεται μέλι αμυγδαλιάς, αφού η τροφή που συλλέγεται από το μελίσσι αυτή την εποχή χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη. Το περίσσευμα σε μέλι θα έρθει αργότερα.

  Δεν πρέπει να ξεχνά ο μελισσοκόμος ότι κατά το διάστημα αυτό ξεκινούν και οι ψεκασμοί των αμυγδαλεώνων με ποικίλα φυτοπροστατευτικά σκευάσματα και έτσι πρέπει τα μελίσσια να μετακινηθούν έγκαιρα μετά την εκμετάλλευση της ανθοφορίας, ώστε να αποφευχθεί η δηλητηρίαση των μελισσών αλλά κυρίως η ρύπανση των προϊόντων της μέλισσας. 
  Όταν συμπέσει η ανθοφορία της με καλό καιρό, συντελεί στην ανάπτυξη του γόνου των μελισσών πρώιμα και ανάλογο δυνάμωμα των πληθυσμών.H ανθοφορία της κρύβει κινδύνους. Λόγω του εκτρεφόμενου γόνου και της δραστηριότητας τω μελισσών οι τροφές καταναλίσκονται γρήγορα και μια ξαφνική παγωνιά πιθανό να φέρει το μελίσσι στα πρόθυρα της λιμοκτονίας.Όταν ανθίζει η αμυγδαλιά, οι μέρες είναι ψυχρές και μικρής διάρκειας και υπάρχει έλλειψη επικονιαστών.Οι μέλισσες την εποχή αυτή βρίσκονται συνήθως στην πιο αδύνατη τους κατάσταση.Ο καιρός είναι ακατάστατος και οι θερμοκρασίες συχνά περιορίζουν τη δραστηριότητα των μελισσών σε 1-2 ώρες κατά το μεσημέρι Συνήθως δεν αποθηκεύεται μέλι από την αμυγδαλιά γιατί χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά για την παραγωγή γόνου. Σε ιδιαίτερα όμως καλές χρονιές μερικά δυνατά μελίσσια καταφέρνουν και ‘περισσεύουν’ μέλι στους μελιτοθαλάμους.

Δείτε στο βίντεο την σχέση αμυγδαλιάς - μέλισσας:

   Το μέλι της αμυγδαλιάς πιθανόν να πικρίζει.Το νέκταρ της αμυγδαλιάς παράγει ένα εξαιρετικό και επικίνδυνο δηλητήριο. Η αμυγδαλιά είναι το μοναδικό φυτό που το νέκταρ των ανθέων του περιέχει δηλητήριο. Η μελέτη, που εκπόνησε μια ομάδα του Πανεπιστημίου της Haifa στο Ισραήλ, κατέδειξε ότι οι μέλισσες ελκύονται μυστηριωδώς από την τοξική αυτή ουσία.

2) Bερικοκιά (Prunus armeniaca)

(καισιά)

  Η βερικοκιά είναι οπωροφόρο, μακρόβιο, φυλλοβόλο δέντρο και ανήκει στο γένος Προύνος της οικογένειας των Ροδοειδών. Στην Κύπρο το δέντρο είναι γνωστό ως χρυσομηλιά.

  Βρίσκεται αυτοφυής στην Ανατολική Ασία και τα Ιμαλάια, από όπου μεταφέρθηκε στην υπόλοιπη Ευρώπη μέσω της Αρμενίας, εξ’ ου και η επιστημονική της ονομασία Προυνούς Αρμενιάκα. Πρέπει να ήταν γνωστή στην Κίνα, γιατί υπάρχουν αναφορές σε βιβλία όπου κατά το 2200 π.Χ. είχε την ονομασία Σίνγκ.

Η βερικοκιά (Prunus armeniaca L.) κατάγεται από τη Βορειοανατολική Κίνα, κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία όπου και απαντά σε αυτοφυή κατάσταση. Από εκεί μεταφέρθηκε με τα καραβάνια, μέσω της κεντρικής Ασίας, στην Αρμενία, και δια μέσω αυτής εισήχθη στην Ανατολική λεκάνη της Μεσογείου γύρω στον 1ο αιώνα μ.Χ. Oι άποικοι της Αγγλίας τη μετέφεραν στις Aγγλικές παροικίες ενώ στην Αμερική τα πρώτα σπορόφυτα μεταφέρθηκαν από τις δυτικές ακτές της Ισπανίας, από Ισπανούς ιεραπόστολους.

     Μερικοί υποστηρίζουν ότι η βερικοκιά στην Ελλάδα ήταν γνωστή από την εποχή του Μ. Αλεξάνδρου (356-323 π.Χ.) που την έφερε τότε στην Ευρώπη. Για τη βερικοκιά μιλούν πολλοί ιστορικοί (23-79 μ.Χ.), οι οποίοι ονομάζουν τα βερίκοκα «αρμένικα μήλα». Αργότερα ο γιατρός Γαληνός (129-201 μ.Χ.) τα ονομάζει πρεκόκια (precoche=πρώιμα). Η ελληνική ονομασία του δένδρου προέρχεται πιθανόν από το συριακό Βερκούκ. Σε μερικά όμως μέρη της χώρας η βερικοκιά είναι γνωστή με τα ονόματα Ζερδελιά ή Ζαρνταλιά ή Ζαρνταδουλιά από το ινδικό Zardalu, Αρμελινιά στην Κέρκυρα, Χρυσομηλιά στην Ήπειρο, Θεσσαλία και Κύπρο. Στη Μακεδονία ονομάζονται «καΐσια»,κυρίως τα εκπύρηνα με γλυκό σπέρμα.

   Η βερικοκιά είναι δένδρο μέσου έως μεγάλου μεγέθους με πλαγιόκλαδη συνήθως βλάστηση. Τα φύλλα είναι απλά, κατ’ εναλλαγή, καρδιόσχημα, με πριονωτή περιφέρεια, μακρόμισχα, γυαλιστερά, βαθυπράσινα και αδενοφόρα. Οι οφθαλμοί διακρίνονται σε ξυλοφόρους και απλούς ανθοφόρους. Οι ανθοφόροι οφθαλμοί έχουν σχήμα σφαιρικό και συνήθως περικλείουν ένα άνθος (λευκό ή λευκορόδινο). Το μέγεθός τους είναι μεγαλύτερο από αυτό των ξυλοφόρων. Οι ξυλοφόροι έχουν σχήμα κωνικό και εκπτύσσονται νωρίτερα από τους ανθοφόρους.Οι βερικοκιές ανθίζουν νωρίς την άνοιξη, δέκα ημέρες περίπου νωρίτερα από τις ροδακινιές.

Δείτε στο παρακάτω βιντεάκι την άνθηση!

   Ο καρπός είναι δρύπη με σχήμα σφαιρικό ή ωοειδές με χαρακτηριστική κοιλιακή ραφή. Ο φλοιός είναι λεπτός, λείος ή χνουδωτός. Ο καρπός έχει χρώμα κίτρινο, πορτοκαλί ή και ελαφρύ κόκκινο, εξαρτώμενο κάθε φορά από την ποικιλία. Ο πυρήνας είναι πεπλατυσμένος, λείος, με χαρακτηριστική χονδρή κόψη με διπλή αύλακα στην κοιλιακή ραφή. Το σπέρμα είναι γλυκό ή πικρό ανάλογα με την ποικιλία.

    Η  Βερικοκιά  δεν  εχει  πολλές  ποικιλίες,  αυτό  οφείλεται  στο γεγονός  ότι  το  δέντρο  είναι  αυτογόνιμο  και  περιορίζεται  η φυσική  διασταύρωση.  Στην  Ελλάδα  διαδόθηκε   η  Ελληνικής  προέλευσης  ποικιλια Μπεμπέκου  που  καλλιεργείται  κυρίως στην  νότια  Ελλάδα.  Επίσης  καλλιεργουνται  και  οι  ποικιλίες Πρώιμα Τίρυνθος, Yπερπρώιμο Πόρου, Luizet, Τύρβη, Διαμαντοπούλου, Πέλλα, ΝΙNFA, Aurora καθώς και οι νέες ελληνικές επιλογές του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δένδρων Νάουσας.Στην Ελλάδα η μέγιστη ετήσια παραγωγή ξεπέρασε τις 100.000 tn τη δεκαετία του ’80 και μειώθηκε από τότε. Το ελάχιστο της παραγωγής ήταν 35.000 tn τα έτη 1995-98 και η παραγωγή αυξήθηκε στις 74.000 tn από 1,9 εκατ. περίπου δέντρα το 2000 και διατηρείται σχετικά σταθερή. Κινέζικη κομπόστα βερίκοκου υπάρχει μόνο και παντού σήμερα.

   Η καλλιέργεια σε οργανωµένους οπωρώνες µείωσε το ενδιαφέρον για µελισσοκοµική εκµετάλλευση εξαιτίας της υπερβολικής και πολλές φορές άκαιρης χρήσης εντοµοκτόνων. Παρ όλα αυτά η βερικοκιά αποτελεί σπουδαίο µελισσοκοµικό φυτό γιατί προσφέρει γύρη και νέκταρ. Η ποσότητα της γύρης είναι σηµαντική , καλύπτει τις ανάγκες των µελισσιών που την έχουν απόλυτο ανάγκη  για την διατροφή του 

γόνου και τη δηµιουργία αποθεµάτων. Τα αποτελέσµατα µέσα στην κυψέλη πιστοποιούν και για την άριστη ποιότητα της γύρης της βερικοκιάς που µε την ύπαρξη συµπαγών οπωρώνων µπορεί να συντηρήσει εκατοντάδες µελίσσια σε µια συγκεκριµένη περιοχή.
Δείτε στο βίντεο το πάρτυ που κάνουν οι μέλισσες στη βερικοκιά:

 Αν στο πρώτο µισό της ανθοφορίας η γύρη έχει τον πρώτο λόγο, στο δεύτερο µισό το νέκταρ είναι πιο σηµαντικό. Η ποσότητα είναι αρκετά 

µεγάλη, σε σηµείο που πέραν από τις ανάγκες  συντήρησης του σµήνους και διατροφής του γόνου δηµιουργούνται και αποθέµατα στα ‘στεφανώµατα’ δηλαδή πάνω και γύρω από τις περιοχές του πλαισίου που καταλαµβάνει ο γόνος. 

  Η πρώιμη ποικιλία Τίρυνθος ανθοφορεί από τα μέσα Φεβρουαρίου μέχρι και μέσα Μαρτίου, ενώ οι οψιμότερες ποικιλίες Μπεμπέκου, Luizet κ.ά. ανθοφορούν από τον Φεβρουάριο μέχρι το Μάρτιο. Καλλιεργείται σε μεγάλες εκτάσεις και έχει πλούσια και παρατεταμένη ανθοφορία. Η μεγάλη περίοδος άνθησης οφείλεται στη παρουσία πολλών ποικιλιών με διαφορετική εποχή άνθησης αλλά και ανομοιομορφία στην άνθηση του ιδίου δένδρου ή της ιδίας ποικιλίας (Τσέλιος, 1988).Όμως όπως είπαμε η μεγάλη προσφορά της καλλιέργειας στην μελισσοκομία περιορίζεται από ψεκασμούς εντομοκτόνων που γίνονται μετά την ανθοφορία των πρώιμων ποικιλιών.

                             3) Ροδακινιά (Prunus persica)

   Η ροδακινιά είναι οπωροφόρο δέντρο, με ροζ άνθη που βγαίνουν την άνοιξη, πριν ακόμα κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα φύλλα.Τα φύλλα της είναι λογχοειδή, πριονωτά στιλπνά, μυτερά στην κορυφή και χρώματος πράσινου, έχουν δε αδένες στη βάση τους από όπου κατά περιόδους εκκρίνουν ένα υγρό σαν ρετσίνι που προσελκύει διάφορα μικρά έντομα. Εχει ύψος 6 - 7 μ., ενώ η «κόμη» της πλησιάζει σε πλάτος τα 5 - 6. Σε παραγωγή μπαίνει από το 2ο ώς το 4ο έτος και ζει περίπου 25 έτη, αν και στις εντατικές καλλιέργειες τα δέντρα αντικαθίστανται με νέα κάθε 10 - 15 χρόνια.

    Υπάρχουν πολλές καλλιεργούμενες ποικιλίες ροδακινιάς σε όλο τον κόσμο και οι περισσότερες καλλιεργούνται για τα φρούτα τους σε μεγαλύτερες ποσότητες από ότι οι μηλιές ή οι αχλαδιές. Τις καλλιεργούμενες ποικιλίες τις χωρίζουμε σε 3 ομάδες. Στα νεκταρίνια, που παράγουν ροδάκινα χωρίς χνούδι, στις ασυμπύρηνες ή επιτραπέζιες ποικιλίες που παράγουν ροδάκινα που τρώγονται φρέσκα, και στις συμπύρηνες ποικιλίες που παράγουν ροδάκινα για κομπόστες. Είναι αυτογονιμοποιούμενες και έχουν εντυπωσιακή ανθοφορία. Ο Δαρβίνος (1731-1802) πρόσεξε πρώτος ότι μερικές ροδακινιές παρήγαγαν μερικές φορές νεκταρίνια και αργότερα πάλι ροδάκινα με χνούδι.

     Με καταγωγή από την Κίνα, πέρασε αρχικά στην Περσία από όπου εξαπλώθηκε σε όλη την υφήλιο. Η ροδακινιά (με χνουδωτό καρπό) και η φυσική μεταλλαγή της, η μηλοροδακινιά ή αλλιώς νεκταρινιά (καρπός χωρίς χνούδι) - διαφέρουν μεταξύ τους μόνο σε ένα γονίδιo (Prunus persica var. nucipersica).

Νεκταρινιά

   Η ροδακινιά έκανε την εμφάνισή της στον ελλαδικό χώρο τον 3ο π.Χ. αιώνα π.Χ. χάρη στον Μέγα Αλέξανδρο που την έφερε από την Περσία. Αυτό που άλλαξε την «τύχη» της, όμως, την τελευταία τεσσαρακονταετία, ήταν η εισαγωγή νέων ποικιλιών. Σήμερα, στη χώρα μας καλλιεργούνται περισσότερα από 400.000 στρέμματα ροδάκινα και 50.000 στρέμματα νεκταρίνια. Το 95% της εγχώριας παραγωγής είναι επικεντρωμένο στη Μακεδονία (Ημαθία, Πέλλα, Κοζάνη κ.α.), ενώ αξιόλογες εκτάσεις υπάρχουν στο Νομό Λαρίσης. Περίπου 1.500 στρέμματα καλλιεργούνται με βιολογικές μεθόδους παραγωγής και 90.000 στρέμματα με μεθόδους ολοκληρωμένης διαχείρισης. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του χωριού Βελβεντό Κοζάνης που έχει μπει στην ολοκληρω- μένη διαχείριση και η παραγωγή του είναι από τις πιο φημισμένες της Ευρώπης. Η εγχώρια ετήσια παραγωγή ανέρχεται γύρω στους 800.000 - 900.000 τόνους, από τα οποία το 1/3 είναι επιτραπέζια και τα 2/3 για παραγωγή κομπόστας.Η δε παραγωγή νεκταρινιών, που καλλιεργείται εντατικά από τη δεκαετία του '80, κυμαίνεται στους 100.000 τόνους ετησίως.   

      

 Στην Ευρώπη, τα πρωτεία στην παραγωγή κατέχει η Ιταλία, με την Ισπανία και την Ελλάδα να ακολουθούν. Η χώρα μας είναι πρώτη στην αγορά ροδάκινου κομπόστας και πέμπτη σε εξαγωγές επιτραπέζιου ροδάκινου.Δυστυχώς από το 2008 και ιδιαίτερα το 2009 ο ανταγωνισμός από άλλες χώρες σε κονσέρβα ροδάκινου (Ν. Αφρική, Κίνα) και χυμού (Χιλή) μείωσαν σοβαρότατα τις Ελληνικές εμπορευόμενες ποιότητες στον κόσμο. Στα επιτραπέζια ροδάκινα και νεκταρίνια είμαστε μειονεκτικοί καθώς δεν εκμεταλλευόμαστε τις δυνατότητες της χώρας σε πρωιμότητα ή οψίμιση της εποχής ωρίμανσης των κατάλληλων ποικιλιών και δεν εκμεταλλευόμαστε την υπάρχουσα διεθνώς τεχνογνωσία. Μόνο από το 2006 έχει παρουσιαστεί μια τάση να φυτεύονται πολλά επιτραπέζια ροδάκινα και νεκταρίνια (σε αντικατάσταση συμπύρηνων), κύρια στην Κεντρική Μακεδονία, και σύντομα θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα διάθεσης. Πρέπει πάντως να τονιστεί ότι η διεθνής αγορά ροδάκινων είναι στάσιμη, αν όχι ελαφρά πτωτική, καθώς η ποιότητα των νωπών ροδάκινων που φτάνει τους καταναλωτές είναι φτωχή. Η χαμηλή ποιότητα των καταναλισκόμενων ροδάκινων είναι αποτέλεσμα των νέων ποικιλιών που διαθέτουν επίχρωμα αλλά υπολείπονται σε γεύση, της πρώιμης συγκομιδής για να αντέξουν στις μετασυλλεκτικές μεταχειρίσεις και της ελλιπούς γνώσης των δυνατοτήτων συντήρησης των πυρηνόκαρπων.

    Οι ποικιλίες της ροδακινιάς είναι πλέον αναρίθμητες. Αν και καθημερινά δημιουργούνται ολοένα και περισσότερες, αυτό που τις διαχωρίζει είναι η εμπορική τους χρήση (επιτραπέζιες ή κονσερβοποιήσιμες) και το χρώμα της σάρκας τους (κιτρινόσαρκες ή λευκόσαρκες). Στη χώρα μας καλλιεργούνται σχεδόν αποκλειστικά κιτρινόσαρκες ποικιλίες - εξαίρεση η υπερπρώιμη ποικιλία Σπρινγκ-Τάιμ (Springtime). Ανάλογα με την εποχή ωρίμασής τους, έχουμε τις υπερπρώιμες (τέλος Μαΐου με αρχές Ιουνίου), τις πρώιμες (μέσα Ιουνίου με αρχές Ιουλίου), τις μεσοπρώιμες (Ιούλιος), της κανονικής ωρίμασης (τέλος Ιουλίου με αρχές Αυγούστου) και τις όψιμες (Αύγουστος και μετά).

    Δυστυχώς, αρκετές από τις παλιές επιτραπέζιες ποικιλίες (λεμονάτα, μαγιάτικα, μαστοί της Αφροδίτης, γιαρμάδες, σχιζάτα κίτρινα, κ.λπ.) δεν καλλιεργούνται πια για διάφορους λόγους και έχουν εκλείψει από την αγορά. Οι πιο γνωστές ποικιλίες επιτραπέζιων ροδάκινων που βρίσκουμε στην ελληνική αγορά είναι τα: Redhaven (επιδερμίδα κόκκινη, σάρκα κίτρινη), J.H. Hale, Favette, Elberta (επιδερμίδα και σάρκα κίτρινη), Springest (επιδερμίδα κίτρινη, σάρκα λευκή), June Gold (επιδερμίδα κιτρινοκόκκινη, σάρκα κίτρινη). Επίσης, κυκλοφορούν τα Springtime και Sun Crest (επιδερμίδα έντονο κίτρινο, ενίοτε με αποχρώσεις πράσινες και έντονο κόκκινο επίχρωμα), καθώς και τα May Crest (επιδερμίδα κίτρινη, κόκκινο επίχρωμα και κιτρινοκόκκινη σάρκα).

    Η ροδακινιά δίνει αξιοσημείωτες ποσότητες γύρης στα μελίσσια αν η θερμοκρασία (πάνω από 23 β )και η υγρασία το επιτρέψουν (50-70%).Σε μια πλήρη ανθοφορία σε οπωρώνα ροδακινιάς είναι δυνατόν να φτάσουμε και τα 600γρ. γύρης / κυψέλη.Οι νεκταρινιές είναι πιο ελκυστικές για τις μέλισσες λόγω του ελαφρώς μεγαλύτερου άνθους και των περισσότερων ανθήρων.

Αξιοσημείωτες είναι και οι ποσότητες που παράγονται από το νέκταρ. Το φάσμα της παραγωγής νέκταρος είναι από 5 έως 45 mg / λουλούδι, με τις συμπύρηνες ποικιλίες (αυτές για κομπόστα) να τείνουν να παράγουν περισσότερο νέκταρ.Η περιεκτικότητα σε ζάχαρη των νέκταρ είναι μεταξύ 30% και 50% και το ποσοστό εξαρτάται από τις καιρικές συνθήκες.Η νεκταροσυλλογή γίνεται κυρίως μεταμεσημβρινές ώρες ενώ οι γυρεοσυλλέκτριες μέλισσες δουλευουν πιο νωρίς.

    Επειδή η καλλιέργεια της ροδακινιάς θεωρείται αρκετά δύσκολη και έχει επίσης πολλούς εχθρούς και ασθένειες γίνονται συνεχώς και ανάλογες φυτοπροστατευτικές επεμβάσεις και χημικες καταπολεμήσεις,οπότε καταλαβαίνετε πως η είναι αρκετά επίφοβη η μελισσοκομική της εκμετάλλευση.

 4) Κερασιά (Prunus avium)

  Είναι φυλλοβόλο δέντρο με ύψος που φτάνει και τα 20 μέτρα. Έχει την επιστημονική ονομασία Prunus avium (προύνος των πτηνών). Καταγωγή του είναι η περιοχή του Καυκάσου και έφτασε στην Ευρώπη πολύ γρήγορα ενώ όλες οι ποικιλίες της προέρχονται από την αγριοκερασιά που θα δούμε παρακάτω (Prunus mahaleb), που χρησιμοποιείται για τον πολλαπλασιασμό της και σήμερα μέσω εμβολιασμού. Το περίεργο είναι ότι η βυσσινιά προήλθε από φυσικό υβρίδιο κερασιάς ενώ ο περισσότερος κόσμος πιστεύει το αντίθετο.

  Τα κλαδιά της είναι όρθια, ο κορμός της είναι λείος γκρίζου χρώματος και τα φύλλα της είναι μεγάλα και ελλειψοειδή. Τα άνθη της είναι μεγάλα, λευκά και είναι οργανωμένα σε ταξιανθίες, φύονται δε ανά 3-6 σε κάθε οφθαλμό.

Δείτε στο παρακάτω βιντεάκι την άνθηση!

  Η κερασιά καλλιεργείται για το νόστιμο καρπό της, το κεράσι, ενώ υπάρχουν και ποικιλίες που καλλιεργούνται ως καλλωπιστικά δέντρα. Χρησιμοποιείται όμως και το ξύλο της, που είναι ανθεκτικό στην υγρασία, στην κατασκευή επίπλων αλλά και μουσικών οργάνων και ηχείων, καθώς δίνει καλύτερη ακουστική.

  Η κερασιά ζει περίπου 60 χρόνια και η καρποφορία αρχίζει από τον 4ο χρόνο της ζωής της, ενώ μεγάλες αποδόσεις έχει μετά τον 20ό χρόνο. Ανθίζει σχετικά νωρίς και έτσι είναι δυνατό να υποστεί ζημιές στους ανθούς της από παγετό ή δυνατό ψύχος. 

  Oι καλλιεργούµενες ποικιλίες κατατάσσονται σε δύο κατηγορίες:  τις απαλόσαρκες καιτις σκληρόσαρκες. Τα κεράσια των ποικιλιών της πρώτης κατηγορίας προορίζονταικυρίως για µεταποίηση ενώ της δεύτερης για νωπή κατανάλωση. Στην Ελλάδα καλλιεργούνται αρκετές ποικιλίες ενώ τα κεράσια που παράγονται θεωρούνται εξαιρετικής ποιότητας. Πιο γνωστές ποικιλίες είναι η κερασιά Ρουπκόβου, που παράγει τα τραγανά κεράσια της Έδεσσας, η πετροκερασιά, με τα τραγανά και νόστιμα πετροκέρασα που φέρουν μία χαρακτηριστική γραμμή στο μέσο του καρπού και η κερασιά των βοδενών με τα μεγάλα και νόστιμα κεράσια. Τα κεράσια που παράγονται απο τις πιό πάνω ποικιλίες, εκτός από την εγχώρια κατανάλωση, εξάγονται. Άλλες ποικιλίες είναι η τραγανή Βόλου, η Ναπολέων,που έχει μεγάλη παραγωγή κερασιών και η καλλιέργεια της αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια και η φράουλα Βόλου. .

Η κερασιά δίνει πολύ γύρη στις μέλισσες (σημαντική επικονιαστής της) 

καθώς και άφθονο νέκταρ 

(περίπου 2 mg/άνθος) και πλούσιο σε σάκχαρα (20-60% ανάλογα την ποικιλία). 

Στο βίντεο μέλισσες "χορεύουν" βαλς στην κερασιά:

 Κατά τη δεκαετία ’90 φυτεύτηκαν αρκετές κερασιές στην Ελλάδα ώστε ο αριθμός τους να φτάσει τα 2 εκατ. δέντρα ενώ τα τελευταία χρόνια φυτεύεται με πολύ γοργούς ρυθμούς και σε πυκνές φυτεύσεις. Η παραγωγή έχει επίσης αυξηθεί στους περίπου 40.000 tn και αυξάνεται κάθε χρόνο. Αρκετά Ελληνικά κεράσια εξάγονται με υπερσύγχρονα διαλογητήρια – συσκευαστήρια και καλύπτουμε πλήρως τις ανάγκες της ντόπιας αγοράς. Αντίθετα δεν καλύπτουμε τις ανάγκες μας σε μεταποιήσιμο κεράσι και βύσσινο (τα οποία παράγονται σε τεράστιες ποσότητες στην Kεντρική και Ανατολική Ευρώπη). 

5) Βυσσινιά (Prunus cerasus)

  Η Βυσσινιά κατάγεται από τον Καύκασο, μεταξύ της Κασπίας θάλασσας και τουΕύξεινου  Πόντου.  Σήμερα,  αυτοφύεται  κυρίως  στη  Δυτική  Ασία  και  σποραδικά  σεάλλες  χώρες.  Στην  Ελλάδα  δεν  απαντά  αυτοφυής,  αλλά  πολύ  σπάνια  καισυμπτωματικά σαν ημιαυτοφυής, από σπόρους καλλιεργούμενων ποικιλιών.

    Δέντρο  φυλλοβόλο,  μέτριας  ανάπτυξης (5-6  μ.  μέχρι 8  μ.).  έχει  πλούσιο  ριζικό σύστημα.  Ο  κορμός  της  είναι  ίσιος,  κανονικός  με κλάδους  γενικά  λεπτότερους  από  την  κερασιά, πλάγιους  μέχρι  κρεμασμένους.  Τα  φύλλα  της μοιάζουν με τα φύλλα της κερασιάς, αλλά είναι πολύ μικρότερα.  Επίσης  τα  άνθη  και  ο  καρπός  θυμίζουν την κερασιά, είναι μικρότερα  αλλά ο ποδίσκος τους είναι μεγαλύτερος, η δε γεύση των καρπών είναι υπόξινη.     

   Η  Βυσσινιά  αναπτύσσει  πολλές  παραφυάδες  από  τη  βάση  της.  Αρχίζει  να καρποφορεί  σε  μικρότερη  ηλικία,  σε  σχέση  με  την  Κερασιά (από  τον 3ο  ή 4ο  χρόνο) και βρίσκεται σε πλήρη παραγωγή κατά τον 10ο  ή 15ο  χρόνο. Η παραγωγική της ζωή υπολογίζεται  σε 30-40  χρόνια.  Σε  αντίθεση  με  την  κερασιά,  η  καρποφορία  της βυσσινιάς πραγματοποιείται κυρίως σε βλαστούς του προηγουμένου χρόνου.

     Η  βυσσινιά  είναι δέντρο  των  εύκρατων  ψυχρών  κλιμάτων.  Αντέχει  στο χειμερινό  κρύο,  όπως  η  μηλιά,  μέχρι 250C  υπό  το  μηδέν.  Επειδή  ανθίζει  όψιμα, αποφεύγει  συνήθως  ζημιές  στα  άνθη  και  του  μικρούς καρπούς, από του όψιμους παγετούς της άνοιξης. Ευδοκιμεί περισσότερο  στις  δροσερές  περιοχές,  απαλλαγμένες  από δυνατούς ανέμους, και πολύ ζέστη, το καλοκαίρι. Η Βυσσινιά έχει λίγες σχετικώς ποικιλίες, πού είναι όλες τετραπλοειδείς (4χ=32), αυτογόνιμες και με καρπό πάντοτε απαλόσαρκο. Αυτές είναι: Πολιτικό (Κωνσταντινουπόλεως),  Μεγαλόκαρπη Φλώρινας,  Μεγαλόκαρπη Τριπόλεως (Τεγέας).

   Οι μέλισσες είναι σημαντικοί επικονιαστές της βυσιννιάς.Το 60-70% των εντόμων που την επισκέπτονται είναι ,όπως και στην κερασιά, μέλισσες.Δίνει μικρότερη ποσότητα γύρης από την κερασιά και επίσης νέκταρ με σχετικά μέτρια σάκχρα (γύρω στο 30% σουκρόζη).

             6) Δαμασκηνιά και βανίλια (Prunus domestica και Prunus salicina)

   

  Η  δαμασκηνιά  είναι  δέντρο  φυλλοβόλο,  μέσου  έως  μεγάλου  μεγέθους  με βλάστηση  πλαγιόκλαδη  ή  ορθόκλαδη και είναι αδελφικό δέντρο με την κορομηλιά.  Τα  φύλλα  της  είναι  απλά,  κατ’  εναλλαγή, επιμήκη μεγάλα σε μέγεθος, αιχμηρά, ωοειδή, οδοντωτά, αδενοφόρα  και με χνούδι ή όχι  στην  κάτω  επιφάνεια.  Οι  οφθαλμοί  διακρίνονται  σε  ξυλοφόρους  και  απλούς ανθοφόρους,  έχουν  σχήμα  κωνικό  οξύ  και  δεν  διακρίνονται  μεταξύ  τους μακροσκοπικά.  Τα  άνθη  είναι  λευκά  και παράγονται  πριν  από  την  έκπτυξη  των  φύλλων από απλούς ανθοφόρους οφθαλμούς. Ο  καρπός  είναι  δρύπη  διαφορών  σχημάτων (σφαιρικό,  ωοειδές,  ελλειψοειδές,  καρδιόσχημο και  κωνικό)  σχεδόν  πάντοτε  εκπύρηνος  ή συμπύρηνος,  σε  μερικές  ποικιλίες  με  αιχμηρή κορυφή και μέτρια ελκυστικός.

   Υπάρχουν πολλές ποικιλίες δαμασκηνιάς, που διαφέρουν μεταξύ τους ως προς το χρώμα της επιδερμίδας του καρπού, το χρώμα της σάρκας του, το σχήμα του, το μέγεθός του, την περιεκτικότητά του σε σάκχαρα, την εποχή ωρίμασης και τη χρήση του (νωπή κατανάλωση ή αποξηραμένα). Σε γενικές γραμμές, τα νωπά δαμάσκηνα τα βρίσκουμε στην αγορά από τις αρχές του καλοκαιριού μέχρι τα μέσα του φθινοπώρου.Αυτά που καλλιεργούνται συστηματικά για τους καρπούς τους είναι η ευρωπαϊκή δαμασκηνιά (P. Domestica) με κύριες ποικιλίες τις Stanley,Moyer,Red Beaut,Reine Claude,President,Σκοπέλου,Αγ.Όρους κ.ά.

  και η Prunus Salicina, γνωστή και ως «ιαπωνική δαμασκηνιά» ή βανίλιες (ποικιλίες July Santa Rosa,Black Amber,Angelino,Eρμιόνης,Γιαπωνέζα κ.α)

  Η δαμασκηνιά είναι πολύ δημοφιλής σ' όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη οι χώρες με τη μεγαλύτερη έκταση καλλιεργειών είναι η Ρουμανία, όπου είναι πρώτο δενδροκομικό προϊόν, η Πολωνία, η Γερμανία και οι χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας.

Συνολικά σε αυτές τις γεωγραφικές περιοχές καλλιεργούνται περίπου 2.000.000 στρέμματα, ξεπερνώντας το 30% της παγκόσμιας καλλιεργούμενης έκτασης. Στην Πολωνία και τη Γερμανία παράγουν μάλιστα από δαμάσκηνα ένα πολύ διαδεδομένο οινοπνευματώδες ποτό χρησιμοποιώντας την ποικιλία quetsche, ενώ στη Ρουμανία παράγουν μια τοπική ρακή, την tzuika. Στην Ελλάδα, όπου καλλιεργούνται κυρίως για νωπή καλλιέργεια (10.000 στρέμματα), το 65% της παραγωγής εντοπίζεται στους νομούς Ημαθίας και Πέλλας, το 15% στη Μαγνησία και το 25% στην υπόλοιπη Ελλάδα (Φθιώτιδα,  Εύβοια, Κοζάνη, Φλώρινα, Χαλκιδική και Λέσβο).

Η δαμασκηνιές δίνουν κυρίως νέκταρ,ενίοτε άφονο.Η συγκέντρωση υδατανθράκων στο νέκταρ των διάφορων ποικιλιών δαμασκηνιάς κυμαίνεται από 6% μέχρι 40%, γι’ αυτό και η προσέλκυση των μελισσών στα άνθη της εξαρτάται από την ποικιλία. Η γύρη της δαμασκηνιάς δεν προσελκύει ιδιαίτερα τις μέλισσες.

  *** Εδώ στην μεγάλη γκάμα των δαμασκηνοειδών πρέπει να αναφέρουμε και την Prunus cerasifera ή Prunus divaricata ή Prunus domestica sbsp. divaricata ή Prunus myrobalana (cherry plum ή μυροβάλανος ή ακόμα και μακεδονίτικη κορομηλιά) με καρπούς πιο μικρούς στρογγυλούς κόκκινους ή κίτρινους σαν κορόμηλα και που χρησιμοποιείται κυρίως ως υποκείμενο εμβολιασμού.

Θα σταθούμε σε   μια  νέα  ποικιλια  αυτού του δέντρου, την Prunus cerasifera ποικ. “Pissardii” (επίσης την ποικιλία “Nigra” και την “Atropurpurea”) και  που  χρησιμοποιείται  παρά  πολύ  στην  κηποτεχνία. Είναι  ιδιαίτερα εντυπωσιακή και χρησιμοποιείται παρά πολύ ως καλλωπιστικό σε ιδιωτικούς κήπους.

  H καλλωπιστική δαμασκηνιά είναι μικρό φυλλοβόλο δένδρο, ύψους 5-6 μέτρων και σφαιρική μορφή κόμης. Τα φύλλα του έχουν ένα χαρακτηριστικό κόκκινο πορφυρό χρώμα. Τα άνθη του είναι άφθονα, λευκορόδινα, μικρά, μοναχικά, εμφανίζονται πριν εκπτυχθούν τα φύλλα και διατηρούνται για 30 μέρες.Η καλλωπιστική του αξία οφείλεται στην πλούσια και παρατεταμένη ανθοφορία και κυρίως στο ασυνήθιστο χρώμα των φύλλων.Είναι ανθεκτικό στο κρύο και στα άγονα, ασβεστώδη εδάφη.

  Φυσικά και αυτό το δέντρο δίνει γύρη και νέκταρ στις μέλισσες , απλά η μικρής έκτασης κατανομή του και η παρουσία του κυρίως στο αστικό περιβάλλον δεν είναι ικανή του προσδώσει βαρύτητα ως μελισσοτροφή.'Aλλα έπρεπε να το αναφέρουμε και αυτό για να κλείσουμε έτσι το κεφάλαιο "δαμασκηνιές".

 7) Koρομηλιά (Prunus insititia και P. divaricata)

  Αλλο ένα είδος του γένους Prunus είναι και η P. Insititia (κορομηλιά, μπουρνελιά, τζανεριά,τζαρνικιά,κουμπουλιά,αβραμιλιά), με καρπούς μεσαίου μεγέθους, ωοειδούς έως σφαιρικού σχήματος και χρώματος κίτρινου, κόκκινου ή μελανού. Από πολλούς ερευνητές θεωρείται ότι δεν είναι ξεχωριστό είδος, αλλά υποείδος της P. Domestica (Ευρωπαϊκή δαμασκηνιά). 

  Η καταγωγή της είναι από τις Μεσογειακές περιοχές όπου τις καλλιεργούσαν πριν 2000 χρόνια. Σήμερα βρίσκεται και καλλιεργείται σε πολλές περιοχές της Ευρώπης και της Ασίας.Το δέντρο φτάνει σε ύψος τα 12 μέτρα , έχει μεγάλα οδοντωτά φύλλα που εναλλάσσονται και χνουδωτά παράφυλλα. Τα άνθη της είναι λευκά, σχηματίζουν ταξιανθίες και μοιάζουν με αυτά της βερικοκιάς και της αμυγδαλιάς εμφανίζονται πριν την έκπτυξη των φύλλων

 τα δε κλαδιά της όταν είναι τρυφερά, είναι τριχωτά.

  Οι κορομηλιές είναι τα πιο παρεξηγημένα δέντρα σε ότι αφορά τον καρπό τους μόνο και μόνο επειδή λόγω της ποικιλίας, του χρόνου ωρίμανσης και της συγκομιδής του δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος της αγοράς των οπωρικών.. οι κορομηλιές  ανθίζουν παντού η μια πίσω από την άλλη νωρίτερα από τα άλλα καρποφόρα και μη δέντρα και παραβαίνοντας τις αναποδιές του Μάρτη να φουντώνουν τα άνθη τους ..

...ακόμα και σε μεγάλα υψόμετρα όπου κατά συνθήκη επικρατεί ακόμα ψύχος και ο κίνδυνος της παγωνιάς ποτέ δεν ελλείπει.

..ανθισμένη κορομηλιά ενώ χιονίζει!!

  Ο καρπός της κορομηλιάς είναι το κορόμηλο. Ο πολλαπλασιασμός της γίνεται με εμβολιασμό, κυρίως της αμυγδαλιάς, αλλά και με σπορά. Είναι ανθεκτική στο ψύχος, ακόμα και στους ανοιξιάτικους παγετούς. Εάν κοπούν οι παραφυάδες τότε ευνοείται η γρήγορη ανάπτυξη του φυτού αλλά εξασθενίζει κιόλας και είναι επικίνδυνο να ξεραθεί. Οι ρίζες της είναι επιπόλαιες και έτσι μπορεί να φυτευτεί και σε ρηχά εδάφη, ακόμα και σε γλάστρες. Ο κορμός της βγάζει όταν τραυματιστεί μία κολλώδη ουσία σαν ρετσίνι, χρώματος κίτρινου ή πορτοκαλιού το οποίο προσελκύει πολλά έντομα.

Δεν είναι ιδιαίτερα απαιτητικό φυτό και γενικά είναι σκληραγωγημένο, έτσι γίνεται και υποκείμενο εμβολιασμού για μεγάλη ποικιλία οπωροφόρων δέντρων. Προτιμά τη μοναξιά και όχι τις συστοιχίες δέντρων. Αποδίδει καρπούς πολύ νωρίς, μόλις από τον τρίτο χρόνο της ζωής της.

  Όλα τα υποείδη και οι ποκιλίες του είδους αυτού, απαντώνται ως αυτοφυή σε όλες τις περιοχές και τα υψόμετρα της χώρας μας και σε πολύ μεγάλη παραλλακτικότητα. Τα γνωστά κορόμηλα είναι παραλλαγές των ειδών Prunus insititia και Prunus myrobalana (ή divaricata που είδαμε πιο πάνω). Eκείνα που διατίθενται στην αγορά για νωπή κατανάλωση, είναι κυρίως τα πράσινα κορόμηλα (Prunus insititia ssp. Italica ή ρεγκλότες-πράσινες βανίλιες ) με μεγάλο μέγεθος καρπού, τραγανή σάρκα και καλά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. 

Ποικιλίες κατάλληλες για μαρμελάδες, κομπόστες, ζελέδες θα μπορούσαν να αυξήσουν ακόμα περισσότερο τη ζήτησή τους, όμως δεν παράγονται στη χώρα μας. Το κορόμηλο έχει χρώμα κόκκινο, κιτρινωπό ή πράσινο ή και μωβ ακόμα ανάλογα με την ποικιλία.

 Η γεύση του κορόμηλου είναι γλυκιά και αρωματική και διαφέρει ελάχιστα από ποικιλία σε ποικιλία. Η μπουρνέλα είναι μεγαλύτερος σε μέγεθος καρπός και θεωρείται ο πιο εύγευστος. Γίνεται και λικέρ στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που είναι γνωστό με την ονομασία “σλίβοβιτς”. 

Υπάρχουν επίσης πράσινα κορόμηλα, με αρωματική νόστιμη γλυκόξινη γεύση, κίτρινα μικρότερα και πιο γλυκά.

 Πολύ γνωστή ποικιλία του είδους είναι η Mirabelles (ή δαμάσκηνα Μπερεκέτια) ή Prunus insititia ή domestica var. syriaca. Καρπός μικρός, σφαιρικός, με επιδερμίδα κίτρινη. Είναι πολύ εύγευστος και ωριμάζει τον Ιούνιο. Η φράση «είναι μπερκέτι» που χαρακτηρίζει κάτι πολύ γλυκό έχει βγει από αυτήν την ποικιλία δαμάσκηνου-κορόμηλου, που είναι κίτρινο και όχι μαύρο όπως έχουμε συνηθίσει. Η συγκεκριμένη ποικιλία καλλιεργείται τουλάχιστον από τη Βυζαντινή περίοδο και είναι πολύ παραγωγικό δέντρο που δίνει καρπούς με άρωμα και ιδιαίτερα γευστικά χαρακτηριστικά. Παλιά καλλιεργούνταν σε όλη την Ελλάδα και ιδιαίτερα στα νησιά. Σήμερα έχουν μείνει λίγα δέντρα στον Θεσσαλικό κάμπο και στο Πήλιο.

 Επίσης να αναφέρουμε και τα πορτοκαλιά και μαύρα κορόμηλα Πελοποννήσου. Πολύ παραγωγική ποικιλία κορόμηλων. Υπάρχουν λίγα δέντρα κυρίως στην περιοχή της Τρίπολης.

 Τα κορόμηλα είναι πλούσια σε βιταμίνη C και περιέχουν ακόμα βιταμίνη Α και νικοτινικό οξύ και συνιστώνται κατά των συμπτωμάτων της υπερτροφίας του προστάτη.

Δέντρο με μεγάλο μελισσοκομικό ενδιαφέρον αφού είναι από τα πρώτα που ανθίζει,από τέλους Φεβρουαρίου μέχρι και Μάρτιο - αρχές Απρίλη,και `βοηθάει στο δυνάμωμα των μελισσοσμηνών.Οι εργάτριες με ζήλο συλλέγουν όλη μέρα νέκταρ και πιο πολύ γύρη μπέζ χρώματος.

8) Πικραμυγδαλιά (Prunus webbii ή Αmygdalus webbii)

(αγριοροδακινιά)

Η «κανονική» αμυγδαλιά είναι εκείνη που καρποφορεί πικραμύγδαλα, ώστε να μην είναι ελκυστικά για τα ζώα ή τα πτηνά. Πριν από χιλιάδες χρόνια όμως, πιθανόν στη Μέση Ανατολή, οι πρώτοι γεωργοί ανακάλυψαν ελάχιστα δέντρα αμυγδαλιάς τα οποία, λόγω μιας γενετικής διαφοροποίησης, δεν μπορούσαν να καρποφορήσουν πικρούς καρπούς και συνεπώς ήταν ένας γευστικός καρπός για τον άνθρωπο. Έτσι σταδιακά άρχισαν να τα καλλιεργούν, με αποτέλεσμα η πικραμυγδαλιά σχεδόν να εξαφανιστεί, ενώ η γενετικώς αδύναμη αμυγδαλιά να εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο.Η πικραμυγδαλιά που βρίσκουμε σήμερα μάλλον είναι ένα υβρίδιο παρά καθαρή μορφή αγριου φυτού.

Ανθίζει Φεβρουάριο με Μάρτιο στα 0-600 μετρα και φυσικά δίνει την πολύτιμη για την εποχή γύρη στα ανοιξιάτικα μελισσοσμήνη.

Πικραμυγδαλιές στην Περδικόβρυση Αρκαδίας

***Tέλος να αναφέρουμε πως σε ορισμένα νησιά του Α.Αιγαίου συναντάμε και ένα άλλο είδος αγριαμυγδαλιάς, το Prunus discolor (ή Amygdalus graeca) όπου είναι και τα δυτικότερα όρια εμφάνισης αυτού του ασιατικού είδους.

                                             

9) Tσαπουρνιά (Prunus spinosa )

(προύνος,μαμουσιά,τσαπρουνιά,βουρβουλιά)

  Η Τσαπουρνιά (Blackthorn στα αγγλικά) είνια πυκνός θάμνος φυλλοβόλος, αγκαθωτός, στρεβλόμορφος, ευδοκιμεί σε ξηρά πετρώδη, ασβεστούχα και προσήλια εδάφη, στους θαμνότοπους και τα δάση της ηπειρωτικής χώρας, τα νησιά του Ιονίου και μια ποικιλία της η eriophora στη Θάσο και τη Σαμοθράκη με ύψος μέχρι 4 μέτρα. Τα κλαδιά είναι πάρα πολλά, αγκαθωτά με πολλές διακλαδώσεις. Ο φλοιός είναι μελανωπός, στην αρχή λείος κι αργότερα ρηχά σκισμένος. Τα νεαρά κλαδιά είναι συνήθως χνουδωτά. Τα φύλλα είναι άτονα πράσινα, γυμνά από πάνω και συνήθως χνουδωτά στα νεύρα από κάτω. Τα άνθη είναι λευκά. Ο καρπός είναι σφαιρικός και με χρώμα μώβ.Το δέντρο ανήκει στην οικογένεια των Ροδανθών (Rosaceae) και το βρίσκουμε στις άκριες των μονοπατιών και στα δάση.Η τσαπουρνιά είναι θάμνος αλλά μπορεί να γίνει και μικρό δένδρο.Οι καρποί της,τα τσάπουρνα μοιάζουν με μικρά δαμάσκηνα.Εχουν γεύση ξυνή και στυφή ιδίως όταν είναι και λίγο άγουρα.Τα λούλούδια της είναι άσπρα και είναι αρκετά εντυπωσιακό φυτό κατά την περίοδο της ανθοφορίας της. Πολλαπλασιάζεται εύκολα με την βοήθεια των πουλιών που τρώνε τα φρούτα της.Απ'τα τσάπουρνα πολλοί κάνουν μαρμελάδες,λικέρ κ.λ.π.

  Ανθίζει το Μάρτιο-Απρίλιο,ιδιαίτερα ελκυστικό φυτό για τις μέλισσες και δίνει περισσότερο γύρη και λιγότερο νέκταρ.

                    10) Αγριοκερασιά (Prunus mahaleb)

    Είναι αστείο ότι πολλές φορές χρησιμοποιούμε προϊόντα που όμως δεν γνωρίζουμε από που προέρχονται. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με το Μαχλέπι που χρησιμοποιούμε κυρίως στα τσουρέκια μας. Κι αφού το Πάσχα πλησιάζει και αρκετοί θα φτιάξουν πασχαλινά τσουρέκια είναι μια καλή ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για το μαχλέπι.

Το μαχλέπι λοιπόν, μπορεί να μην φυτρώνει με τη συγκεκριμένη μορφή σε κάποιο δέντρο, προέρχεται όμως από κάποιο δέντρο και συγκεκριμένα από ένα είδος αγριοκερασιάς (Prunus mahaleb). Αφού σπάσουν τα κουκούτσια των κερασιών αλέθουν την ψίχα και δημιουργούν το αρωματικό μαχλέπι.

    Μαχλέπι λοιπόν είναι ο σπόρος του φυτού Prunus Mahaleb. Είναι ένα είδος κερασιάς, συχνά απαντάται ως Πετροκερασιά ή Μαχλεποκερασιά. Φύεται σε πολλές περιοχές της Ευρώπης και της Μεσογείου, όπως: Νότια Ευρώπη, Κεντροδυτική Ασία, Βορειοδυτική Αφρική, Μαρόκο, Νότιο Βέλγιο, Γερμανία και Βορειοδυτικό Πακιστάν.

    Συνήθως εμφανίζεται ως θάμνος. Σπάνια έχει τη μορφή μικρού δένδρου,αναπτυσσόμενο σε ξηρά, πετρώδη ασβεστολιθικά εδάφη της ηπειρωτικής Ελλάδας. Μέγιστο ύψος 9 μ. και διάμετρο κόμης 9 μ. Τα φύλλα του είναι πλατιά, οξυκόρυφα, με πριονωτές συνήθως παρυφές. Η κάτω επιφάνεια συχνά φέρει ελαφρύ χνούδι. Η επάνω είναι γυαλιστερή σκούρα πράσινη. Τα άνθη είναι λευκά.Άλλοτε μυρίζουν ωραία και άλλοτε είναι άοσμα. Δημιουργούν μικρές όρθιες ταξιανθίες. Ανθίζει τον Απρίλιο και Μάιο. Οι καρποί, τα αγριοκέρασα, είναι σφαιρικά και αλλάζουν πολλές φορές χρώμα μέχρι να ωριμάσουν (πράσινο, κίτρινο, κόκκινο, μαύρο). Ωριμάζουν τον Ιούνιο. 

Είδος φιλόφωτο. Ευδοκιμεί σε ευήλιο ή μερικά σκιερό μέρος, παράγει όμως καρπούς μόνο σε ευήλιο μέρος. Ξηρανθεκτικό φυτό, αλλά δεν αντέχει τη φτωχή αποστράγγιση. Ευδοκιμεί σε καλοστραγγισμένο υγρό πηλώδες έδαφος και αναπτύσσεται καλύτερα σε φτωχό έδαφος. Προτιμά ασβεστόλιθο, αλλά ίσως χλωριωθεί εάν υπάρχει σε υπερβολικές ποσότητες.

 Χρησιμοποιείται σαν υποκείμενο κερασιάς και παράγει σταθερά, με ισχυρό ριζικό σύστημα, δένδρα. Είναι συμβατό με τις ποικιλίες γλυκιάς και ξινής κερασιάς.

Η γεύση από το μαχλέπι θυμίζει πικραμύγδαλο και κεράσι. Χρησημοποιείται είτε αλεσμένο είτε σαν σπυρί για να τονίσει την γλυκιά γεύση των παραδοσιακών γλυκισμάτων. Προστίθεται στο τσουρέκι, στην βασιλόπιτα και γενικότερα σε γλυκά αρτοπαρασκευάσματα.

Το μαχλέπι, περιέχει ένα συστατικό την κουμαρίνη, η οποία έχει καταπραϋντική και αντι-ερεθιστική δράση.

Η συγκεκριμένη αγριοκερασιά υπάρχει στην Ελλάδα παρόλο που δε νομιζω να καλλιεργείται γενικότερα μια και το μαχλέπι το εισάγουμε συνήθως από την διπλανή Τουρκία.
  Η αγριοκερασιά εκτός της γύρης δίνει και άφθονο νέκταρ κατά την διάρκεια ανθοφορία της που διαρκεί 7-10 μέρες.Στην Ιταλία,κυρίως στην βορειοανατολική περιφέρεια της Τεργέστης  γύρω από τον ποταμό Isonzo ,από την αγριοκερασιά παίρνουν ένα από τα καλύτερα μέλια αυτής της χώρας,το κεχριμπαρένιο στο χρώμα μέλι "Marasca" με το φίνο άρωμα και την ακαταμάχητη γευστική μίξη πυκραμύγδαλου και γκυκό κερασιού που αφήνει στο στόμα.

11) Αγριοκορομηλιά (Prunus cocomilia ή pseudoarmeniaca)

(αγριοδαμασκηνιά,αγριοβερυκοκιά,αγριομπουρνελιά)

Είναι θάμνος ή μικρό δένδρο φυλλοβόλο με πυκνή και στρογγυλή κόμη που συναντάται στα βουνά της ηπειρωτικής χώρας, της Μαγνησίας,της Πελοποννήσου και σε ορισμένα νησιά (Θάσο, Λέσβο, Σάμο κ.α). 'Εχει φύλλα ελλειψόμορφα, λεπτά οδοντωτά, κλαδιά χωρίς αγκάθια, άνθη σε βραχυπόδισκες λευκές δέσμες και καρπό κρεμάμενο βραχυπόδισκο, σφαιρικό, υπόξινο και φαγώσιμο με ωραίο άρωμα.

Δίνει άφθονο νέκταρ και γύρη τον Απρίλιο-Μάιο.

  

                        12) Δαφνοκερασιά (Prunus laurocerasus)
                                     (ροδαφνιά.ροδαφινιά)

   Η Δαφνοκερασιά είναι δένδρο γνωστό από τό φαρμακευτικό άπεσταγμένο νερό των φύλλων της (eau distillee de laurier cerise).Χρησιμοποιείται επίσης σαν καλλωπιστικός θάμνος.

  Κατάγεται από τις περιοχές της Μαύρης Θάλασσας και ευδοκιμεί στις μεσημβρινές περιοχές.

Είναι δένδρο αειθαλές πού φθάνει σέ υψος αρκετά μέτρα.

Ο καρπός του είναι λείος εξωτερικά μαυρειδερός, μέ ξύλο σκληρό κοκκινωπό.

Έχει φύλλα αντίθετα σχεδόν άμισχα ωοειδή, μακρουλά και μυτερά, λεία καί από τις δύο πλευρές.

Τά άνθη τού δέντρου είναι ύπόλευκα μέ μυρωδιά πού θυμίζει τά πικραμύγδαλα.Παρουσιάζονται σέ τσαμπί μακρουλό.

Ό καρπός της είναι «δρύπη» ωοειδής καί φαίνεται χωρισμένος σέ δύο μέρη λίγο σαρκώδη μαυρειδερός κατά τήν ωρίμανση.Σπέρμα σχεδόν σφαιρικό λείο.

Πολλαπλασιάζεται μέ σπόρο, μέ καταβολάδες καί μοσχεύματα.

Ευδοκιμεί σέ χώματα ελαφρά, δροσερά.

Συναντούμε τό φυτό αυτό στήν Ανατολική Θράκη σέ δάση.

Να τονίσουμε πως τα φύλλα τα και οι καρποί του περιέχει υδροκυανικό όξύ και ένα αιθέριο έλαιο παρόμοιο μέ εκείνο τών πικραμυγδάλων.

Όπως είναι φανερό τά συστατικά του άπεσταγμένου νερου τών φύλλων τοΰ δένδρου αύτου, πού είναι τόσο χρήσιμο στή θεραπευτική όπως, δέν είναι όμως και τόσο αθώα — μάλλον επικίνδυνα, γι' αυτό ή χρήση τους πρέπει νά γίνεται κατόπιν ιατροφαρμακευτικής οδηγίας.

 Η δαφνοκερασιά περισσότερο δίνει νέκταρ και μάλιστα άφθονο κυρίως από τις εξωανθικές μελλιτώδεις εκκρίσεις με αποτέλεσμα να είναι πολύ ελκυστική για τις μέλισσες ιδίως σε ζεστές μέρες και αρχές καλοκαιριού.












               13) Χαμοκερασιά,αγριοκερασιά του βουνού (Prunus prostrata)

Eδώ αξίζει να αναφέρουμε ένα σπάνιο είδος του γένους Prunus που φύεται στην Κρήτη, στα νησιά του Α. Αιγαίου και στις υποαλπικές ζώνες των βουνών της Στερεάς και του Ταυγετου.Πρόκειται για το Prunus prostrata, ένα εντυπωσιακό είδος αγριοκερασιάς των μεγάλων υψομέτρων που κυριολεκτικά έρπει πάνω στα βράχια. Οι καρποί του είναι μικροσκοπικά κερασάκια χωρίς όμως κοτσάνι. Δημιουργεί πανέμορφες εικόνες σε σάρες και ξερές ασβεστολιθικές πλαγιές από 1300-2300 μέτρα και ανθίζει Απρίλιο-Ιούνιο.

  Αν τύχει από δω και πέρα μέχρι τα τέλη του Ιουνίου και βρεθείτε στις κορυφές των βουνών αυτών πάνω από τα 1000 μέτρα θα συναντήσετε ανθισμένο αυτόν τον μικροσκοπικό έρποντα-απλωτό θάμνο που μοιάζει να είναι κολλημένος στα βράχια.Πρόκειται για ένα είδος αγριοκερασιάς σε μινιατούρα. Έχει κοκκινορόζ άνθη με πολυάριθμους στήμονες.

 Τα φύλλα του είναι έντονα πριονωτά. Από την πάνω πλευρά  είναι λεία ενώ από την κάτω είναι ελαφρώς τριχωτά με κάπως γκρίζα απόχρωση.

   Έχει άνθη μονήρη δηλαδή φυτρώνουν στους βλαστούς ένα -ένα.

  Οι καρποί εμφανίζονται τον Ιούλιο και μοιάζουν με   κεράσια ή με βύσσινα. Είναι μικροσκοπικοί και η διάμετρος τους δεν ξεπερνάει τα 6 χιλιοστά. 

 *** Σαν μελισσοκόμο σίγουρα δεν με ενδιαφέρει,σαν βιολόγο αρκετά μιας και είναι ένα ιδιαίτερο είδος του γένους Prunus..αλλά σαν άνθρωπο που λατρευει την φύση και θαυμάζει την φυσικά μας κληρονομιά ναι με ενδιαφέρει πολύ.Προστατέψτε λοιπόν συνάδελφοι,γνωρίστε,αναδείξτε και αγαπήστε, όπως τις μέλισσές σας ,όλα αυτά τα σπάνια και μοναδικά στολίδια της ελληνικής γης!

 Κάποτε αν βρω χρόνο θα κάνω μια ανάρτηση - αναφορά σε όλα τα σπάνια και απειλούμενα μαργαριτάρια της ελληνικής φύσης,είτε λέγονται μήλα Τριπόλεως,είτε κρητική μέλισσα,είτε η ορχιδέα των Δελφών,είτε κόκκινο πρόβατο Κεφαλονιάς και Ευβοιας,είτε Παιωνία του Παρνασσού,είτε Θεσσαλικό άλογο,είτε  Νεπέτα η σφακιώτικη,είτε Ντομάτες Kαρδιά Βούβαλου,είτε Μαυρόγυπας,είτε μήλο φιρίκι και τόσα άλλα...

...μέχρι τότε, σας εύχομαι ολόψυχα, να περάσετε όμορφα με τις οικογένειές σας το Πάσχα!

 Καλή Ανάσταση,στους συνάδελφους μελισσοκόμους που πέρασαν ένα τόσο δύσκολο χειμώνα ..αλλά και σε όλο τον κόσμο!!